Εκκλησίες & Εξωκλήσια

Στο κέντρο του χωριού Καλαβασός, ανάμεσα στα λιθόκτιστα παραδοσιακά σπίτια, δεσπόζει η κεντρική εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία Τητηότησσα, η οποία εορτάζεται στις 8 Σεπτεμβρίου. Χτισμένη το 1892, στις αρχές του 19ου αιώνα, η εκκλησία είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Η εκκλησία έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει μέχρι και 300 πιστούς.

Εξωτερικά, είναι κτισμένη με πέτρα από την κοντινή περιοχή της Τόχνης, ενώ ο περίβολός της είναι πλακοστρωμένος και διακοσμημένος με ανθώνες. Εσωτερικά, διαθέτει ένα ξυλόγλυπτο εικονοστάσι, με παλιές εικόνες που πλαισιώνονται από τρεις σειρές μικρογραφιών και παραστάσεις από τη σταύρωση του Χριστού.

Αν και αφιερωμένη στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, γιορτάζεται επίσης και στις 25 Μαρτίου, όπου πλήθος πιστών συρρέουν για να τιμήσουν τη Θεοτόκο.
‍

Το εξωκλήσι του Αγίου Νεκταρίου, κτισμένο το 1970, βρίσκεται βόρεια της Καλαβασού, στη γνωστή τοποθεσία του Αγίου Καλόγηρου. Πρόκειται για ένα μικρό, απλό εκκλησάκι, που μπορεί να φιλοξενήσει 15 πιστούς. Το εξωκλήσι κτίστηκε ως τάμα προς τον Άγιο Νεκτάριο, αφού θεράπευσε τη σύζυγο ενός κατοίκου της περιοχής.
‍

Σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων νότια της Καλαβασού, το Εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται σε μια επίπεδη τοποθεσία, περιτριγυρισμένο από άγρια βλάστηση. Χτισμένο σε μονόχωρο και καμαροσκέπαστο αρχιτεκτονικό τύπο, με προεξέχουσα ημικυκλική κόγχη και δίρριχτη στέγη με κεραμίδια, το ξωκλήσι είναι απέριττο και μπορεί να φιλοξενήσει λίγους πιστούς. 'Εχει δύο εισόδους, στη δυτική και στη νότια πλευρά, οι οποίες προστατεύονται από απλά στέγαστρα με κεραμίδια. Τα παράθυρα είναι διακοσμημένα με απλές κορνίζες από πωρόλιθο, με εξαίρεση στον ημικύλινδρο της αψίδας. Οι πόρτες φέρουν απλά θυρώματα από πωρόλιθο. Στον βόρειο τοίχο του ναού απεικονίζεται ο Άγιος Γεώργιος με σκηνές του μαρτυρίου του. Στο εσωτερικό του ναού υπάρχει καινούργιο ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο και εικόνες του 20ού αιώνα. Η καμπάνα είναι στερεωμένη σε πρόχειρη μεταλλική κατασκευή στον περίβολο του ναού. Η εορτή του Αγίου Γεωργίου γιορτάζεται στις 23 Απριλίου, όπου οι κάτοικοι του χωριού τιμούν τον Άγιο με παραδοσιακές τελετές.
‍

Το εξωκλήσι της Λαμπροφορούσας Παναγιάς, χτισμένο το 1900, βρίσκεται βόρεια του χωριού και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 10 πιστούς. Η γιορτή της εκκλησίας τελείται μαζί με αυτήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στις 9 Νοεμβρίου.
‍

Ο Άγιος Γεώργιος Κεφάλας, όπως είναι γνωστός στην περιοχή για τα θαύματα στους πονοκεφάλους, βρίσκεται κοντά στο δρόμο για το χωριό Βασιλικό. Χτισμένο τον 19ο αιώνα, το εξωκλήσι είναι μικρό και μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 30 πιστούς. Είναι μονόχωρος, με πεντάπλευρη αψίδα ιερού και έχει δίρριχτη στέγη με κεραμίδια. Η μοναδική του θύρα βρίσκεται στη δυτική πλευρά και τα δύο παράθυρα στη νότια. Εσωτερικά, διαθέτει ξύλινο τέμπλο με εικόνες που χρονολογούνται από το 19ο αιώνα. Γιορτάζεται στις 3 Νοεμβρίου, στην εορτή της αποκομιδής των λειψάνων του Αγίου Γεωργίου.
‍

Το Εξωκλήσι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ βρίσκεται βόρεια του χωριού, χτισμένο το 1945 πάνω σε ύψωμα. Είναι ένα μικρό και απέριττο εκκλησάκι, με δυνατότητα φιλοξενίας μόλις 50 πιστών. Είναι μικρών διαστάσεων, μονόχωρος με τρίπλευρη αψίδα και δίρριχτη στέγη με κεραμίδια. Είναι κτισμένος από πέτρα της περιοχής. Έχει δύο εισόδους (νότια και βόρεια πλευρά). Η νότια είσοδος, η οποία βρίσκεται μεταξύ δύο παραθύρων, προστατεύεται από ανεξάρτητο μονόριχτο στέγαστρο με κεραμίδια. Στη δυτική πλευρά υπάρχει τσιμεντένια βάση για την τοποθέτηση της εορταζόμενης λατρευτικής εικόνας για προσκύνηση κατά τις λιτανείες. Στον βόρειο τοίχο υπάρχει απεικόνιση μεγάλων διαστάσεων του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Εσωτερικά, διαθέτει ένα απλό ξύλινο εικονοστάσι με παλιές εικόνες, ενώ η αφιερωμένη εικόνα του Αρχαγγέλου χρονολογείται από το 1909.

Το ξωκλήσι λειτουργεί μία φορά το χρόνο, στις 8 Νοεμβρίου, ημέρα εορτής του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, και την Τρίτη της Διακαινησίμου.

‍

Χτισμένο το 1970, το εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής βρίσκεται σε μια βραχώδη τοποθεσία, όπου παλαιότερα έτρεχε νερό από την πέτρα. Το μικρό αυτό εκκλησάκι, γνωστό και ως Παναγία Αγιασμάτου, φιλοξενεί μέχρι 20 πιστούς. Γιορτάζεται την Παρασκευή της Διακαινησίμου.
‍

Το Τουρκικό Τζαμί είναι ένα μικρό, αλλά ιστορικά σημαντικό κτίριο, που βρίσκεται στην καρδιά του χωριού Καλαβασός. Στέκεται ως υπενθύμιση της άλλοτε πολυπολιτισμικής κοινότητας της Καλαβασού, που περιλάμβανε τόσο Ελληνοκύπριους όσο και Τουρκοκύπριους. Αν και δεν χρησιμοποιείται πλέον για λατρευτικούς σκοπούς, το τζαμί παραμένει σύμβολο της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού και αντικατοπτρίζει τον πλούσιο ιστορικό ιστό της περιοχής. Οι επισκέπτες μπορούν να εξερευνήσουν τον εξωτερικό του χώρο και να εκτιμήσουν την απλή, παραδοσιακή αρχιτεκτονική του, μαθαίνοντας παράλληλα για τη συνύπαρξη διαφορετικών θρησκειών στην ιστορία της Καλαβασού.
‍

‍

‍

‍